حسین کوه زاد/سردبیر

گردشگری به عنوان یکی از مهم‌ترین ظرفیت‌های اقتصادی ایران، با بهره‌گیری از تنوع طبیعی، تاریخی و فرهنگی خود، پتانسیل بالایی برای توسعه اقتصادی و اشتغال‌زایی دارد. ورود هوش مصنوعی (AI) به این حوزه می‌تواند افق‌های جدیدی را برای تحول گردشگری ایران ایجاد کند. در این یادداشت، نقش و آینده گردشگری هوشمند در ایران بررسی می‌شود.

فرصت‌ها و پتانسیل‌های هوش مصنوعی در گردشگری ایران

• ایران با دارا بودن هزاران جاذبه طبیعی و تاریخی، نیازمند مدیریت هوشمند گردشگران است. AI می‌تواند با تحلیل داده‌ها، الگوهای تردد گردشگران را شناسایی و ترافیک گردشگری را بهینه‌سازی کند. این امر به کاهش ازدحام در مکان‌های پرطرفدار مانند مشهد، اصفهان، شیراز و … کمک می‌کند.
• هوش مصنوعی می‌تواند با ایجاد محتوا و ارائه پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده، جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده ایران مانند کویرهای بکر، مناطق کوهستانی و روستاهای تاریخی را به گردشگران داخلی و خارجی معرفی کند. تجربه شخصی‌سازی شده برای گردشگران
  -طراحی اپلیکیشن‌های مبتنی بر هوش مصنوعی که بتوانند اطلاعات دقیق و بلادرنگی درباره تاریخچه جاذبه‌ها، مسیرهای سفر و امکانات موجود ارائه دهند، می‌تواند تجربه گردشگری را ارتقا دهد و با استفاده از ابزارهایی مانند مترجم‌های هوشمند، ارتباط گردشگران خارجی با مردم محلی و کسب‌وکارهای کوچک آسان‌تر خواهد شد. بازاریابی هوشمند و جذب گردشگران خارجی
• با استفاده از AI می‌توان رفتار و علاقه‌مندی گردشگران بین‌المللی را تحلیل کرد و کمپین‌های تبلیغاتی مؤثرتری طراحی نمود. برای مثال، شناخت بازارهای هدف (مانند چین، روسیه یا کشورهای عربی) می‌تواند باعث جذب گردشگران بیشتر شود.
• با استفاده از فناوری‌هایی مثل واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR)، ایران می‌تواند تجربه‌های جذاب مجازی از جاذبه‌های خود ارائه دهد و انگیزه سفر به کشور را افزایش دهد. بهینه‌سازی زیرساخت‌ها و خدمات گردشگری
  -ایجاد پلتفرم‌های رزرو آنلاین مبتنی بر AI برای هتل‌ها، اقامتگاه‌های بوم‌گردی و تورها می‌تواند فرآیند رزرو را برای گردشگران داخلی و خارجی آسان‌تر کند.
  -هوش مصنوعی می‌تواند به محافظت از آثار تاریخی و مدیریت پایدار منابع طبیعی کمک کند. مثلاً با استفاده از الگوریتم‌های پیش‌بینی، می‌توان از آسیب‌های احتمالی به مکان‌های تاریخی جلوگیری کرد. چالش‌ها و موانع پیش رو در ایران
  اگرچه استفاده از هوش مصنوعی در گردشگری ایران مزایای فراوانی دارد، اما چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:
• بسیاری از مناطق گردشگری ایران از زیرساخت‌های دیجیتالی و اینترنتی مناسب برخوردار نیستند، که مانعی برای پیاده‌سازی فناوری‌های هوشمند است.
• موفقیت هوش مصنوعی در گردشگری به مهارت نیروی انسانی وابسته است. آموزش مدیران، فعالان صنعت و مردم محلی در زمینه استفاده از فناوری ضروری است.
• جمع‌آوری و تحلیل داده‌های گردشگری نیازمند ایجاد سیستم‌های یکپارچه و حفاظت از حریم خصوصی کاربران است. چشم‌انداز آینده
  با توجه به تحولات جهانی و پیشرفت فناوری، ایران می‌تواند از هوش مصنوعی برای ارتقای جایگاه خود در گردشگری بین‌المللی بهره ببرد. برخی اقدامات کلیدی عبارت‌اند از:
• حمایت از استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای نوآور در حوزه گردشگری هوشمند.
• طراحی یک پلتفرم ملی که خدماتی همچون رزرو، راهنمایی سفر، پیشنهادات شخصی‌سازی‌شده و اطلاعات بلادرنگ ارائه دهد.
• با استفاده از AI می‌توان گردشگری پایدار را ترویج داد و از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی جلوگیری کرد.

کلام آخر
هوش مصنوعی می‌تواند به عنوان ابزاری تحول‌آفرین، صنعت گردشگری ایران را به سطح بالاتری برساند. با سرمایه‌گذاری مناسب و برنامه‌ریزی هوشمندانه، ایران می‌تواند نه‌تنها در جذب گردشگران بین‌المللی موفق باشد، بلکه تجربه‌ای بی‌نظیر برای گردشگران داخلی و خارجی خلق کند. اما برای استفاده بهینه از هوش مصنوعی، باید به چالش‌های موجود توجه کرده و راهکارهای مناسب برای آن‌ها پیدا کرد در این مسیر، همکاری میان دولت، بخش خصوصی و دانشگاه‌ها می‌تواند نقش کلیدی ایفا کند.