حسین کوه زاد

جای خالی ایران در گزارش جدید سازمان جهانی گردشگری در حالی است که طبق هدف گذاری سند چشم انداز ۲۰ ساله گردشگری که دی ۱۳۸۳ تصویب شد ۴ دوره در فاصله سال های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۴ تعیین شده بود و برای هر دوره، میزان جذب گردشگر خارجی و میزان درآمدزایی از محل ورود گردشگران هم مشخص بود. چنان که قرار بود در فاصله سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸، تعداد گردشگران خارجی ورودی به کشور با رشد ۳۰ درصدی به ۲.۶ میلیون نفر (۲ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر) در فاصله سال های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳ با رشد ۲۰ درصدی به ۶.۵ میلیون نفر (۶ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر) در فاصله سال های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ با رشد ۱۵ درصدی به ۱۳ میلیون نفر و در فاصله سال های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۳ با رشد ۱۰ درصدی به ۲۰ میلیون نفر برسد!
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در گزارشی، با استناد به داده‌های سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که ورود گردشگران خارجی به ایران در آن رشد قابل‌توجهی داشته است. در این سال ۱/۴ میلیون سفر توسط گردشگران خارجی به مقصد ایران انجام شده‌است که این رقم نسبت به سال قبل از آن ۳۱۵ درصد رشد داشته، یعنی بیش از چهار برابر شده‌است. با وجود این، سهم ایران از جذب گردشگران خارجی همچنان اندک است و تنها ۴/۰ درصد از کل سفر‌های گردشگری خارجی در سال ۲۰۲۲ به مقصد ایران انجام شده است. رشد ۳۱۵ درصدی ورود گردشگران خارجی به ایران در سال ۲۰۲۲ در حالی ثبت شده‌است، که سال ۲۰۲۰ با شیوع کرونا شاهد افت ۸۳ درصدی و در سال ۲۰۲۱ نیز شاهد افت حدود ۳۰ درصدی ورود گردشگران خارجی به ایران بودیم. این در حالی‌است که کل سفر‌های گردشگری خارجی به مقصد خاورمیانه در سال ۲۰۲۲ نیز بالغ بر ۶۶ میلیون سفر بوده‌است که این رقم با رشد ۱۶۳ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه و سهم ایران از کل گردشگران خارجی ورودی به این منطقه حدود ۶ درصد برآورد شده‌است.
ایران جاذبه گردشگری کم ندارد، از آثار تاریخی اصفهان و شیراز گرفته که می‌توانند گردشگران تاریخی را به ایران بکشانند، تا مشهد که مقصد خوبی برای گردگشری مذهبی است و البته دریا و صحرا و کویر که می‌توانند پای بسیاری از گردشگران خارجی را به ایران باز کنند، اما با توجه به شواهد و آمارها گوی رقابت مدت‌ها است که به کشور‌های همسایه و منطقه داده شده و حالا آن‌ها هستند که درآمد‌های نجومی گردشگری را سهم خودشان می‌کنند، عدم موفقیتی که مهمترین مسئله تعامل با کشور‌های جهان است.